Hûn bi xêr hatin
Projeya Hunspell a Kurdî (Kurmancî)
Armanca sereke ya vê projeyê pêşxistina sîstemeke rastnivîsîna Kurdî û zaravayên wê ye. Ev rûpel rastnivîsîna Kurmancî vedibêje. Zêdetir li ser rastnivîsîna Soranî li vir bibînin.
Hunspell çî ye?
Hunspell rastnivîskar û analîzatorek morfolojîk e ku ji sala 2003-an vir ve ji bo rastnivîsînê bi berfirehî tê bikar anîn. Gelek sepanên wekî edîtorên peyvan û gerok piştgirî didin Hunspell. Ji ber vê yekê, ew ji bo gelek zimanan ji bo kontrolkirin û rastkirina xeletiyên rastnivîsê yên di nivîsandinê de heye.
Bi vê armancê, Projeya Hunspell a Kurdî armanc dike ku sîstemek rastnivîsînê bi karanîna Hunspell ji bo Kurdî çêbike. Berê ev yek ji bo Kurmancî ji aliyê Ferheng.org ve bi qismî hatibû kirin; di wê projeyê de tenê 4759 peyv bi qaîdeyên pir kêm morfolojîk hatine diyarkirin. Projeya heyî gelek peyvan (21245 peyv) û qaîdeyên morfolojîkî (zêdetirî 400 qaîdeyên morfosentaktîk) vedihewîne. Ev dê pêvajoya rastnivîsê rasttir bike.
Çawa dixebite?
Tesbîtkirin û pêşbînkirina forma peyva rast bi van her du çavkaniyan pêk tê:
- Ferhengek bi tagkirî ku tê de her sernav bi etîketek morfosîntaksî tê tag kirin
- Komek qaîdeyên morfosîntaktîk ên ku dê li ser serwêjên di ferhenga tagkirî de werin sepandin
Mînak ji bo tesbîtkirina « jimartibûye », « jimart » di ferhengê de wekî rehê dema borî û qaîdeya rehê dema borî + ibûye
di rêzikan de hatiye diyarkirin.
Ji bo ku hûn di derheqê pêşkeftina amûrê û nirxandina zanistî ya performansê de bêtir fêm bikin, li van du gotaran binêrin:
- A Formal Description of Sorani Kurdish Morphology
- Hunspell for Sorani Kurdish Spell Checking and Morphological Analysis
Ez çawa dikarim wê bikar bînim?
Berî her tiştî, divê hûn bernameyek hebe ku dikare vê rastnivîsê bikar bîne. Dûv re, hûn dikarin extension ya rastnivîskê bikar bînin û saz bikin. Tabloya jêrîn dirêjkirina bernameyê nîşan dide:
navê bernameyê |
girêdana extensionê |
---|---|
pelên orîjînal | qaîdeyên morfosîntaktîk .aff |
ferhenga tagkirî .dic | |
LibreOffice | daxistin |
Microsoft Office | hê ne amade ne |
Firefox (Mozilla) | hê ne amade ne |
Chrome | hê ne amade ne |
LibreOffice
LibreOffice mîna Microsoft Office e lê ne hewce ye ku destûrnameyek (license) bikire. Ji ber vê yekê, ew belaş e!
Ji bo sazkirina rastnivîsê li ser LibreOffice, van gavan bişopînin:
1. LibreOffice dakêşin û li gorî pergala xebitandina xwe saz bikin:
https://www.libreoffice.org/download/download/
2. Extension ya rastnivîsê lê zêde bike
Gava ku hûn li ser Rêvebirê Berfirehiyê (Extension Manager) bikirtînin, pencereyek din vedibe. Dûv re, li ser « lê zêde bike » (add) bikirtînin û pela pêvekirinê ya ku bi .oxt
diqede hilbijêrin.
Di vê qonaxê de, destûrnameya rastnivîsê tê xuyang kirin. Wê qebûl bikin û ew ê were saz kirin.
Ger ew rast were saz kirin, bername dê ji we bixwaze ku hûn ji nû ve dest pê bikin (restart now).
3. Ji bo nivîsa xwe rastnivîsîna Kurmancî hilbijêre
Gelek baş! Naha, biçin Format > Character ...
. Pencereyek nû ya mîna wêneyê vedibe. Li vir navnîşa zimanan heye. Vebijêrkên rastnivîsê yên sazkirî bi tikandinê têne nas kirin: ✅
Heger rastnivîskar rast hatibe sazkirin û hilbijartin, di binê edîtorê de "Northern Kurdish(Kurmanji)" tê nîşandan.
Alîkariya başkirina rastnivîsê bikin
Ev proje di destpêka rêya xwe de ye. Di kurdî de gelek zarava hene ku peyvên cuda û qaîdeyên morfolojîk ên cuda bikar tînin. Di heman demê de gelek destewaje hene ku divê bêne zêdekirin.
Rêya herî baş a alîkariya vê projeyê komkirina peyvan û şandina wan ji min re ye. Divê bêjeyên wek ba (nêr)
û kuş (mê)
bên tagkirin.
Peyvên xwe bi vê formê ji min re bişînin: https://forms.gle/gVkkXWQj2DRoEnE98
Daxuyaniya girîng
Kontrolkerek rastnivîsê her tiştî wekî ku hûn hêvî dikin rast nake. Tenê peyvan li gor ortografîya ziman rast dike. Referansên jêrîn têne bikaranîn:
Piştgiriya min bikin
Ez bi awayekî aktîf li ser teknolojiya zimanê kurdî dixebitim. Çend projeyên min ên din ev in:
- LaTeX ji bo Kurdî
- Wergera makîneyî ya kurdî
- Amûra pêvajokirina zimanê kurdî
- Amûra veguheztina nivîsa kurdî
- Projeya analîzkirina peyva kurdî
- Projeya ferhengografiya elektronî ya kurdî
- Çêkirina çavkaniyên ziman ji bo kurdî, goranî û zazakî